Kiedy umowa jest ważna?
Zasadniczo, aby umowa była ważna, musi spełniać określone warunki, takie jak:
- zgodne oświadczenia woli stron – Obie strony muszą wyrazić chęć zawarcia umowy i zgodzić się na jej treść;
- zdolność do czynności prawnych – Strony muszą być pełnoletnie i posiadać pełną zdolność do czynności prawnych;
- przedmiot umowy musi być możliwy do zrealizowania, zgodny z prawem i określony – Przedmiot umowy musi być realny, zgodny z obowiązującymi przepisami i jasno określony;
- musi być zachowana forma wymagana przez prawo – Umowa musi być zawarta w formie określonej przez prawo, np. ustnie, pisemnie lub w formie aktu notarialnego.
W polskim prawie forma umowy co do zasady jest dowolna, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Oznacza to, że umowę można zawrzeć ustnie, pisemnie, a nawet w sposób dorozumiany (np. poprzez zachowanie stron).
Forma pisemna a forma elektroniczna
Istnieją jednak sytuacje, gdy prawo wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności. Forma pisemna to trwały nośnik, który pozwala na odtworzenie treści oświadczenia woli w przyszłości. Może to być dokument papierowy z odręcznym podpisem, ale także dokument elektroniczny opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
Kwalifikowany podpis elektroniczny jest równoważny pod względem skutków prawnych podpisowi własnoręcznemu.
Jest to rodzaj podpisu elektronicznego, który:
- jest jednoznacznie przyporządkowany podpisującemu,
- pozwala na identyfikację podpisującego,
- jest składany za pomocą danych, do których tylko podpisujący ma dostęp,
- jest powiązany z danymi, do których został dołączony, w taki sposób, że każda późniejsza zmiana danych jest wykrywalna.
Podpis elektroniczny i odręczny na jednej umowie
Co do zasady, nie ma przeszkód, aby jedna umowa była podpisana jednocześnie podpisem elektronicznym i odręcznym. Taka sytuacja może mieć miejsce np. gdy:
- strony znajdują się w różnych miejscach i jedna z nich woli podpisać umowę elektronicznie, a druga odręcznie,
- umowa jest wielostronna i niektóre strony preferują podpis elektroniczny, a inne odręczny,
- umowa jest sporządzona w formie papierowej, ale jedna ze stron chce dodatkowo opatrzyć ją swoim kwalifikowanym podpisem elektronicznym dla większego bezpieczeństwa.
W takiej sytuacji ważne jest, aby każda ze stron złożyła swój podpis w sposób, który ją satysfakcjonuje i jest dla niej wiążący.
Podpis elektroniczny a podpis odręczny - różne strony umowy
Podobnie, nie ma przeszkód, aby jedna strona umowy podpisała ją podpisem elektronicznym, a druga strona podpisem odręcznym. Jest to coraz częściej spotykana praktyka, zwłaszcza w przypadku umów zawieranych na odległość.
Należy jednak pamiętać, że jeśli prawo wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności, to obie strony muszą złożyć podpisy, które spełniają te wymagania.
Oznacza to, że jeśli jedna strona podpisze umowę kwalifikowanym podpisem elektronicznym, to druga strona również musi złożyć kwalifikowany podpis elektroniczny lub odręczny podpis na dokumencie papierowym.
Dodatkowe informacje:
- Warto pamiętać, że podpis zaufany (Profil Zaufany) nie jest kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Można go używać do kontaktów z administracją publiczną, ale nie zawsze będzie on wystarczający do podpisywania umów cywilnoprawnych.
- Jeśli umowa jest podpisywana elektronicznie, warto zadbać o bezpieczeństwo dokumentu i jego integralność. Można to zrobić np. poprzez zastosowanie pieczęci elektronicznej lub mechanizmów chroniących przed modyfikacją.
- W przypadku umów zawieranych na odległość, warto upewnić się co do tożsamości drugiej strony i weryfikować autentyczność podpisu elektronicznego.
- Składanie na umowie podpisu kwalifikowanego i podpisu odręcznego wiąże się często z koniecznością osobnej, podwójnej archiwizacji. W wersji papierowej wraz z oryginalnym podpisem odręcznym oraz z pisemnym potwierdzeniem certyfikatu podpisu kwalifikowanego. Ponieważ ważność umowy stwierdza się oryginalnymi podpisami, wówczas tylko wersja papierowa wraz potwierdzeniem podpisu kwalifikowanego jest obowiąująca. Wersja elektroniczna jest podpisana oryginalnie tylko przez jedną ze stron, podczas gdy podpis drugiej strony stanowi jedynie skan (kopię) dokumentu.
Podpisywanie umów jednocześnie podpisem elektronicznym i odręcznym lub podpisywanie umowy przez jedną stronę podpisem elektronicznym, a przez drugą podpisem odręcznym jest dopuszczalne i spotykane.
Ważne jest jednak, aby każda ze stron złożyła swój podpis w sposób, który jest dla niej wiążący i spełnia wymagania prawa.
W przypadku wątpliwości co do formy podpisu, zawsze warto skonsultować się z prawnikiem.
Kwalifikowane podpisy SimplySign oraz Certum Mini
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości lub pytania, skontaktuj się z nami
Odpowiemy na Twoje pytania, znajdziemy pasujący Ci termin oraz doradcę w Gdańsku, Gdyni, Krakowie, Warszawie lub Wrocławiu.
Możesz również napisać od nas emaila [email protected].
Kiedy umowa jest ważna?
Zasadniczo, aby umowa była ważna, musi spełniać określone warunki, takie jak:
- zgodne oświadczenia woli stron – Obie strony muszą wyrazić chęć zawarcia umowy i zgodzić się na jej treść;
- zdolność do czynności prawnych – Strony muszą być pełnoletnie i posiadać pełną zdolność do czynności prawnych;
- przedmiot umowy musi być możliwy do zrealizowania, zgodny z prawem i określony – Przedmiot umowy musi być realny, zgodny z obowiązującymi przepisami i jasno określony;
- musi być zachowana forma wymagana przez prawo – Umowa musi być zawarta w formie określonej przez prawo, np. ustnie, pisemnie lub w formie aktu notarialnego.
W polskim prawie forma umowy co do zasady jest dowolna, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Oznacza to, że umowę można zawrzeć ustnie, pisemnie, a nawet w sposób dorozumiany (np. poprzez zachowanie stron).
Forma pisemna a forma elektroniczna
Istnieją jednak sytuacje, gdy prawo wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności. Forma pisemna to trwały nośnik, który pozwala na odtworzenie treści oświadczenia woli w przyszłości. Może to być dokument papierowy z odręcznym podpisem, ale także dokument elektroniczny opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
Kwalifikowany podpis elektroniczny jest równoważny pod względem skutków prawnych podpisowi własnoręcznemu.
Jest to rodzaj podpisu elektronicznego, który:
- jest jednoznacznie przyporządkowany podpisującemu,
- pozwala na identyfikację podpisującego,
- jest składany za pomocą danych, do których tylko podpisujący ma dostęp,
- jest powiązany z danymi, do których został dołączony, w taki sposób, że każda późniejsza zmiana danych jest wykrywalna.
Podpis elektroniczny i odręczny na jednej umowie
Co do zasady, nie ma przeszkód, aby jedna umowa była podpisana jednocześnie podpisem elektronicznym i odręcznym. Taka sytuacja może mieć miejsce np. gdy:
- strony znajdują się w różnych miejscach i jedna z nich woli podpisać umowę elektronicznie, a druga odręcznie,
- umowa jest wielostronna i niektóre strony preferują podpis elektroniczny, a inne odręczny,
- umowa jest sporządzona w formie papierowej, ale jedna ze stron chce dodatkowo opatrzyć ją swoim kwalifikowanym podpisem elektronicznym dla większego bezpieczeństwa.
W takiej sytuacji ważne jest, aby każda ze stron złożyła swój podpis w sposób, który ją satysfakcjonuje i jest dla niej wiążący.
Podpis elektroniczny a podpis odręczny - różne strony umowy
Podobnie, nie ma przeszkód, aby jedna strona umowy podpisała ją podpisem elektronicznym, a druga strona podpisem odręcznym. Jest to coraz częściej spotykana praktyka, zwłaszcza w przypadku umów zawieranych na odległość.
Należy jednak pamiętać, że jeśli prawo wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności, to obie strony muszą złożyć podpisy, które spełniają te wymagania. Oznacza to, że jeśli jedna strona podpisze umowę kwalifikowanym podpisem elektronicznym, to druga strona również musi złożyć kwalifikowany podpis elektroniczny lub odręczny podpis na dokumencie papierowym.
Kwalifikowane podpisy SimplySign oraz Certum Mini
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości lub pytania, skontaktuj się z nami
Odpowiemy na Twoje pytania, znajdziemy pasujący Ci termin oraz doradcę w Gdańsku, Gdyni, Krakowie, Warszawie lub Wrocławiu.
Możesz również napisać od nas emaila [email protected].